„Островот на Тито“: Скриени бункери и тунели во јадранската воена база кои вреди да се посетаѕ

12 јули, 2021
61924933 (1)

Мали Вис има голема историја што е крајно тајна со децении. Пристапот до островот беше ограничен по Втората светска војна, но 50 години изолација денес резултираше со приказна што другите ја немаат. Со помош на локални водичи, ја дознавме тајната на интригирачките воени објекти и патишта што можете да ги откриете на т.н. Воена турнеја на Вис.

Група локални ентузијасти на островот Вис решија турбулентната историја да ја претворат во возбудлива авантура и на своите гости да им понудат нешто што не го гледаат секој ден.

Приказната започна по војната, кога открија што има на Вис – а не се знаеше многу од тоа. Кога почнаа да работат, Вис сè уште беше миниран и тие лично им помагаа на тимовите за деминирање.

Проектот што тие го започнаа е наречен Воена турнеја и вклучува „воена“ туристичка турнеја на островот што ја носеше титулата „клуч на Јадранот“.

Иако денес е познат како остров каде партизаните имале свои штабови за време на Втората светска војна (за што сведочат бројни тврдини, лавиринти и тунели со зачувани натписи: штаб, опсерваторија, Тито, партија и сл.), Пино Војковиќ од агенцијата Алтернатура нè потсетува на по античко време.

Наполеон не успеа да го освои

За многумина денес, модерната историја е поблиска, поинтригантна и попозната, но тој посочува дека претходната е многу побурна.

Секогаш на целта, од антиката до 19 век кога биле тука Австријците и Британците, Вис веќе ја имал инфраструктурата на која само понатаму се потпирале армиите од Втората светска војна и од Татковинската војна.

Затоа, гледајќи ја модерната историја, посетителите ја откриваат и претходната, која се повторува.

Модерната историја вклучува утврдувања, воени патишта, атомски засолништа, лавиринти и тунели од времето на Втората светска војна кога партизаните дејствуваа тука.

До 1990 година, Вис имаше силен воен карактер и ограничен пристап, а многумина не знаат дека војската го напушти островот дури во мај 1992 година. Бидејќи ЈНА не можеше да ги земе топовите со себе, тие решија да ги уништат за хрватската војска да не ги преземе.

Патување во друга доба

Турата ве води низ лавиринти и подземни тунели, каде можете да видите остатоци од топови и напуштени магацини.

Тука е и локацијата каде што живееше и работеше Тито во 1944 година, кога Вис беше седиште на политичкото и военото раководство на НОВ (точно како што е наведено во каменот) и каде се одржуваа седниците на Централниот комитет на КПЈ .

Десетици воени објекти се расфрлани низ целиот остров, а некои од најпознатите се ракетната база Ступиче кај Комиша и Титовата пештера.

Неколку бази вклучени во постојаната маршрута беа избрани за нивната интересна историја и најатрактивната локација.

„Луѓето сакаат да слушаат и гледаат, им покажуваме слики од светски лидери кои биле тука, користиме iPad за дополнителна содржина… Има и такви кои излегуваат од љубопитност, оние кои не знаат ништо – доаѓаат, а утре тие ги носат своите пријатели. “- ни вели Пино.

Како интересни и драги настани од турнејата, тој посочува ситуации во кои се приклучуваат и гости кои тука служеле воен рок. „На почетокот молчат, и само кон крајот го кажуваат своето искуство. Излезе дека тие го знаат секое камче. На турнеите имало многу Хрвати, Срби, Македонци и Словенци кои служеле војска овде. Ние ги комплетираме нашите со нивните приказни, така што ќе имаме вистинска и автентична содржина “, забележува тој.

Турнејата трае во просек околу 3 и пол часа, а се патува со џипови Ланд Ровер во мали групи. Водичите ги положија испитите HGSS, а запуштените објекти се шетаат со опрема за безбедност, кациги и фенери.

Во зависност од желбите на групата, турнејата завршува со дегустација на локални производи и посета на винарската визба во некој од воените објекти.

И покрај пандемијата, велат тие – треба да се работи. Затоа, ако патот ве води на југ од Јадранот, ви препорачуваме да ја резервирате вашата авантура на време.