„Од 1 јануари почнувам да слабеам и да се хранам поздраво. „Се откажувам од пушењето. „Ќе трошам помалку.“ Звучи познато? Секоја година, милиони луѓе го притискаат имагинарното копче за ресетирање, надевајќи се дека ќе станат подобра верзија од себе со почетокот на новата година.
Но, што е она во новата година што нè инспирира со оптимизам и верба во промените? И зошто воопшто донесуваме новогодишни одлуки?
„Нова година, нов јас“
На 1-ви јануари често ја изговараме оваа фраза додека ментално создаваме долга листа на резолуции за новата година. Сепак, не ни треба многу време за да прекршиме прво едно ветување, па друго… Според податоците на Би-Би-Си, во просек, дури 80 отсто од новогодишните одлуки остануваат неисполнети, а повеќето од нив се заборавени до февруари.
Експертот за психологија Денис Батимер, кој работи во Thomas F. Chapman Family Cancer Wellness, објаснува дека многу луѓе влегуваат во годината со надеж за подобар квалитет на живот. „Новата година нуди празен лист – шанса да ги исправите работите. Кога донесуваме новогодишни одлуки, користиме важен концепт наречен само-ефикасност. Тоа значи дека стремејќи се да постигнеме одредена цел, добиваме чувство на контрола над нашите животи“.
Како нашиот мозок реагира на одлуките?
Батимер објаснува дека кога ќе донесеме одлука и ќе почнеме да ја спроведуваме, мозокот го ослободува моќниот неврохормон допамин. Допаминот помага во регулирањето на центрите за награда и задоволство во мозокот и влијае на нашите емоционални реакции. Иако нивоата на допамин првично се високи, тие почнуваат да опаѓаат со текот на времето.
„Ако немате систем кој ве мотивира, вашиот ентузијазам ќе опадне“, вели Батимер. Кога луѓето прекршуваат решение, тие почнуваат да се сомневаат во себе, што често доведува до тоа целосно да се откажат од своите цели. „Една од најголемите пречки за успехот е самокритичноста. Можеби мислите дека строгата самодисциплина може да ве мотивира, но честопати има спротивен ефект“.
Како да ги постигнете новогодишните одлуки?
За да избегнете да бидете дел од статистиката која вели дека 80 проценти од луѓето се откажуваат од своите резолуции оваа година, Батимер препорачува да побарате поддршка од оние околу вас. Споделете ги вашите цели со пријателите и семејството и замолете ги да ве поддржат.
Тој, исто така, советува да воспоставите систем за наградување: поставете краткорочни цели и наградете се за нивниот успех. Исто така, бидете сочувствителни кон себе. Никој не е совршен. Наместо да се обесхрабрувате од неуспехот, вдишете длабоко и продолжете.
Пристапете кон новата година со реални очекувања, фокусирајте се на мали чекори и бидете трпеливи со себе. На овој начин ги зголемувате вашите шанси за успех и постигнување на вашите цели!