„Две години по смртта на мојот сопруг, најдов писмо: Овие зборови ме шокираа“

Десет години откако нејзиниот поранешен сопруг се одсели и 8 години откако почина, романсиерката Ејми Сју Нејтан ја најде неговата порака од времето кога тие сè уште го „спасуваа“ бракот

Полицата сè уште висеше во плакарот без врати во трпезаријата. Тоа беше еден од проектите за украсување на домови што го направи мојот поранешен сопруг додека бевме сè уште во брак. Тој постави плакар кој служеше како хоби станица за нашите деца, и биро за мене. Сега имаше принтер на него.

Полицата секогаш беше покриена со куп прирачници, учебници од старите училишта и книги што беа на списокот за читање на моите деца, за кои и самата мислев дека ќе ги прочитам повторно. Полицата беше уредна, но гледајќи ја не се сетив кога последен пат користев или преместив нешто од тоа.

Поместив неколку книги, прелистував подолго отколку што мислев и ги вратив на масата. Кога ја зедов следната книга, од неа испадна плик во боја на лаванда. Следното што се случи беше како шлаканица.

Го зедов пликот. Немаше име и адреса. Без марка. Лесно е затворено, па лесно го отворив. Што ако тоа не беше за мене? Моја куќа, моја полица, мој плик, нели? Многу сценарија ми паднаа на памет, а ниту едно не е точно.

На надворешната страна од картата која беше внатре имаше, мало, неидентификувано цртано животно. Беше симпатично. Над него стоеше натписот „Извини“. А внатре е ракописот на мојот сопруг кој неодамна почина. Не морав да го гледам потписот, веднаш знаев дека тој го напишал. Овој ракопис го познавам уште од својата деветнаесетта година.

Вообичаен поздрав и два збора.

„Прости ми“.

Мојот поранешен сопруг почина две години откако се разведовме. Би му простила многу работи, за себе и за нашите деца. Заради нив, одржувавме здрав однос и невообичаена близина. Моето дедуктивно расудување ми велеше дека ова писмо е напишано кога јас и тој сè уште сме биле потонати во шарадата за спасување брак и се надеваме дека ќе преживееме заедно.

„Ќе се трудам повеќе.“

Повеќе од што? За што? За што? Дали е ова напишано пред или по нашиот обид да го спасиме бракот? Би сакала да верувам дека, пишувајќи го ова, тој планираше да „проба повеќе“ во тоа време. Ги пофалив тие обиди во моето срце. Во мојата глава знаев дека нецелосните проекти, без разлика дали е реновирање на бања или брак, ретко се остваруваат ако одлуката е само – да се обиде.

„Сакам шанса да ти надоместам за сѐ“.

Не знаејќи датум или стимул по кој го напиша ова писмо, немав идеја дали станува збор за барање за прва или последна шанса.

„Жал ми е.“

Неговото извинување продолжи на двете страници од картичката. Тоа не беше признание – тоа беше молба. Тој напиша за нашата долга историја, иднина и желба нашето семејство да преживее. Нашето семејство преживеа, иако не на начин како што некој замислуваше или сакаше. Нашите деца пораснаа и напредуваа, и покрај загубата. Со оглед на околностите, сигурен сум дека тоа е она што тој би го посакал.

Морав да се запрашам што се случи откако мојот поранешен сопруг го напиша тоа писмо, кога го вметна меѓу книгите. Дали чекаше посебна прилика да ми го даде?

Можеби тоа беше роденденска честитка? Една година пред да се исели, кога „работевме“ на нашиот брак, тој ми подари свеќа за роденденот затоа што сакав свеќи. Тоа беше голема работа за двајцата. Додуша, неговите подароци во текот на скоро дваесет наши години беа работи што тој сакаше да ги имам, тој ми ги даде заради начинот на кој сакаше да се чувствува кога ќе ми ги подаде.

Тој призна дека никогаш не помислил дали сакам нешто. Значи, овој вид дарување беше нов за него. За мене беше ново да добијам такво нешто, толку поразлично од другите подароци. Ми рече дека мирисаше свеќи додека не го најде мирисот за кој зборуваше Ејми. Таа свеќа немаше никаква врска со него.

Можеби една година по свеќата планираше да ми даде честитка затоа што сметаше дека сакам писмено извинување? Но, никогаш не сакав извинување. Тогаш сакав сопруг. Можеби го сфати тоа, се предомисли и ја скри картичката. Или можеби беше тешко да се прекине неговата стара навика да подарува, и да пишува картички, а потоа да ги крие, воопшто немаше врска со мене? Се чини прилично дрско и невнимателно да се помисли дека никогаш нема да најдам скриена картичка или дека некое од децата нема да ја најде.

Точно, не бев примерна домаќинка. Веројатно поминала скоро една деценија откако го сместил таму. Но, да го пропушти ова и да не го тргне кога можел?

Две години откако се разведовме, пред да умре, ги земаше децата секоја среда навечер и ги носеше на вечера. Ги земаше и секој втор викенд. Разговаравме, се шегувавме, понекогаш се каравме. Ако се сетеше на картичката, не се сомневам дека ќе ја бараше и ќе ја земеше. И би му дозволила, веројатно без премногу душкање.

Што ако ја пронајдов картичката додека тој беше уште жив? Една недела или еден месец откако го напушти нашиот дом? Откако повторно се ожени? Дали тој тогаш би се извинил за тоа извинување? Дали тогаш ќе ми кажеше дека го повлекува сето тоа?

Внимателно ја држев картичката, како мастилото да ми се спушта низ прстите и ќе ми го извалка сегашниот живот, оставајќи неизбришлив потсетник за ревидираните соништа. Јас сум сама околу осум години. Оваа картичка беше дел од моето минато. Само што всупност не е.

Ова писмо не е спомен. Не бев сигурна дека воопшто ми припаѓа мене. Тоа беше грешка, пропуштена можност или порака однадвор.

Го распарчив, иако не со злоба, ниту со жестокост. Ги фрлив конфетите од лаванда во корпата за отпадоци и ги вратив книгите на полицата. И си простив што ги направив и двете.

Искреното извинување не беше силната страна на мојот поранешен сопруг, но фактот дека тој воопшто напиша такво писмо ми овозможи по многу години да поверувам дека не сум го проценил целосно погрешно човекот со кој се омажив одамна.

И тоа беше најдобриот подарок што ми го подарил некогаш, пишува романсиерката Ејми Сју Нејтан на порталот Твое Танго.