Младите родители имаат многу прашања поврзани со растот и развојот на нивните деца, па се прашуваат кога нивното дете ќе започне да седи, ползи и да оди…
Исто така, многумина се прашуваат кога бојата на очите на бебето ќе се промени, дали ќе остане толку светла засекогаш, дали ќе биде убава сина како на тато или кафеава како на мама, зошто има многу потемна боја на очите од неговите браќа и сестри и зошто бебињата воопшто ја менуваат бојата на очите?
Новороденчињата, особено оние со светла кожа, имаат светла боја на очите поради многу малку меланин во нивните очи. Тоа е пигмент кој им дава боја на очите, кожата и косата.
Количината на меланин во ирисот, обоениот дел од окото, одредува каква боја на очите ќе има лицето, а колку меланин или пигмент ќе има лицето во своето тело го одредува семејното наследство.
ДНК-то што детето го наследува од родител одредува дали очите се кафеави, сини, зелени или други бои.
Бебето може да се роди со сини очи (бидејќи очите понекогаш не произведуваат многу или воопшто не создаваат меланин додека бебето е во матката), но по раѓањето, светлината е изложена да стимулира производство на меланин што може да ја смени бојата на очите со текот на времето.
ЕДИНСТВЕНО Е СМЕЃО
Важно е да се знае дека не е бојата на пигментот што предизвикува промена. Нема син, сив, зелен или кафеав пигмент во окото, велат експертите, додавајќи дека единствениот пигмент што го имаме во нашите очи е кафеав, а количината на тој пигмент одредува дали очите на некој ќе бидат посветли или потемни.
Без оглед на науката, се чини како едноставна равенка. Еден родител со кафени очи плус друг родител со кафени очи е еднаков на едно бебе со кафени очи, нели? Но, не мора да значи.
Постојат неколку гени во нашето тело кои придонесуваат за бојата на очите. Дури и ако и двајцата родители имаат кафени очи, можно е детето на крајот да има сини очи, ако родителите имаат гени со сини очи некаде во генетската конституција или ако имаат мутиран ген што може да се пренесува со генерации како рецесивни.
Никој не може да знае каква боја на очите ќе има детето кога ќе порасне. Како може родител со една боја на очи да има гени за друга боја на очите? Преку баби и дедовци, се разбира.
Баба и дедо
Бојата на очите на децата зависи, не само од бојата на очите на родителите, туку и од бојата на очите на нивните баби и дедовци. Затоа, ако и вие и вашиот партнер имате кафени очи, а бебето има зелена боја, причината може да биде баба или дедо. Дури и ако сте провериле табели или калкулатори за бојата на очите на вашето неродено бебе, немојте да мислите дека сите предвидувања се поправени.
Никој, вклучително и лекар, не може да предвиди каква боја на очите ќе има вашето дете кога ќе порасне. И сè што вашето бебе јаде, прави, или колку малку или многу е изложено на светлина, исто така не значи ништо.
Сето тоа е прашање на генетика и треба да се има на ум дека ако детето се роди со кафени очи, тоа значи дека тој веќе ја има количината на меланин утврдена со генетскиот код, односно бојата на очите на детето нема да се промени.
Од шестиот до деветтиот месец
Експертите велат дека најверојатно ќе ја забележите најголемата промена од шестиот до деветтиот месец од животот. Со текот на неколку недели или месеци, може да забележите дека очите на вашето бебе стануваат потемни. Промената е многу бавна, па може дури и да не ја забележите се додека еден ден вашето дете не се разбуди и не ве изненади со нова, различна боја на очите.
До една година, повеќето мали деца веќе имаат трајна боја на очите, иако експертите велат дека кај некои деца бојата на очите може да се промени до шестгодишна возраст. Сепак, ваквите случаи се ретки и промената не се јавува преку ноќ.
Во секој случај, бојата на очите на детето ќе се промени без да влијае на видот или какви било други проблеми со очите. Но, ако бојата на очите се промени само на едното око, или ако забележите дека очите на детето се заматени, посетете педијатар или детски офталмолог.