Списокот на долгорочни симптоми на Ковид-19 е подолг и поразновиден отколку што можеше да замисли научната заедница; од замор и брзо чукање на срцето, до магливо размислување, трајно губење на мирис, но исто така, се чини трајно, оштетување на срцето, белите дробови, бубрезите и мозокот.
Научникот Атена Акрами има своја нервна лабораторија на Универзитетот во Лондон и тие истражуваат како мозокот ги организира научените податоци, додека дома таа се бори со последиците од Ковид-19. Нејзините мисли се заматени, а зглобовите и мускулите ѝ се воспалени. Таа до неодамна одела во теретана три пати неделно, а од кога ѝ бил откриен вирусот корона, нејзината физичка активност е намалена на одење од кревет до кауч, евентуално во кујна.
Првите симптоми биле школски за Ковид-19: висока температура и кашлица, скратен здив, болка во градите, замор … Поминале неколку недели, а симптомите не ја оставаале. Таа не била ниту горе ниту на земјата; ниту била доволно болна за да биде испратена во болница, ниту била доволно здрава за да се врати на работа.
Веројатноста дека пациентот ќе развие долгорочни симптоми е тешко да се утврди, бидејќи различни студии следат различни исходи во различни периоди. Во Италија откриле дека 87% од хоспитализираните пациенти со последици од Ковид-19 се соочуваат два месеци по почетокот на симптомите.
Податоците од студијата за симптоми, кои обработуваат податоци од Соединетите држави, Велика Британија и Шведска, сугерираат дека помеѓу десет и 15 проценти од пациентите полека се опоравуваат, вклучително и некои поблаги случаи. Пандемијата трае веќе нешто повеќе од половина година и никој не знае колку долго ќе траат ваквите симптоми и дали Ковид-19 ќе поттикне појава на хронични заболувања.
Британска студија
Британците започнаа обемна студија во која ќе бидат опфатени 10.000 пациенти со Ковид-19, ќе ги следат нив најмалку една година, а доколку е потребно, истражувањето ќе биде продолжено и во наредните 25 години, во зависност од резултатите. Истражувачите се надеваат дека подобро ќе ги разберат последиците од болеста, ќе откријат ризични групи и начини на можен третман.
Познато е дека SARS-CoV-2 користи трнлив протеин на неговата површина за да се закачи на ACE2 рецепторите на белите дробови, срцето, цревата, бубрезите, нервниот систем … Вирусот исто така може да предизвика драматични воспалителни реакции во мозокот.
- Имаме епидемија на тешки, хронични заболувања кои го придружуваат Ковид-19, предупредува Мајкл Маркс, експерт за заразни болести на лондонската школа за хигиена и тропска медицина.
Многу лекари стравуваа дека вирусот може да предизвика трајно оштетување на белите дробови, бидејќи тоа е токму она што го прават другите два други вируси на корона, одговорни за САРС и МЕРС. Истражувањата покажаа дека некои луѓе ќе ги чувствуваат последиците 15 години по инфекцијата со вирусот корона. Научниците очекуваа дека дури и по Ковида19, тие ќе наидат на типично долгорочно оштетување, како што е намалена функција на белите дробови или намалена способност за вежбање. Но, резултатите се изненадувачки …
Ковид-19 може да остави долготрајни ефекти врз мозокот и умот
- Ковид-19 е во суштина поблага болест, тврди Али Голамрезанџад, радиолог во Медицинскиот факултет Кек на Универзитетот во Јужна Калифорнија. Тој проучил стотици наоди за да заклучи дека Ковид-19 ги уништува белите дробови помалку конзистентно и агресивно од САРС. Од друга страна, списокот на компликации поврзани со Ковид-19 постојано се шири.
- Иако е единечен вирус, тој може да предизвика разни видови на болести, рече Акико Ивасаки, имунолог од универзитетот Јеил кој ги проучува долгорочните ефекти врз имунолошкиот систем.
Вирусот го напаѓа срцето на неколку начини. Инвазијата може да ги оштети и уништи срцевите клетки. Тешкото воспаление може да влијае на срцето. Вирусот може да ја потисне функцијата на ACE2 рецепторите, кои помагаат да се заштитат срцевите клетки и да се распадне ангиотензин II, хормон што го зголемува крвниот притисок. Стресот од борбата против вирусот може да го забрза ослободувањето на адреналин и епинефрин, што исто така може да има штетно влијание врз срцето.
Истражувачите се особено загрижени за крвниот ензим тропонин, кој е покачен за 20 до 30 проценти кај хоспитализирани пациенти со Ковид-19. Висима тропонин е многу висока за време на срцев удар. На некои пациенти со проблеми со срцето предизвикани од вирусот на корона, им помагаат едноставни третмани со лекови за намалување на холестеролот, аспирин или бета-блокатори. Но, не на сите.
Особено загрижува е големиот број на млади, здрави, активни луѓе кои чувствуваат долгорочни последици по инфекцијата. Нередовна срцева функција е откриена кај 78 проценти од пациентите со ковида-19 кои биле прегледани десет недели по инфекцијата. Многу учесници во студијата претходно биле здрави, според авторите на студијата објавена во „JAMA Cardiology“. Се чини дека има многу помалку ризик дека трагите од болеста ќе остават лузни на белите дробови. Се чини дека лузните најверојатно ја придружуваат основната болест на белите дробови, хипертензијата и другите состојби. Штетата е видлива и кај луѓе кои со недели се поврзани со респираторите.
Најчестиот и долготраен симптом беше и остана уморот; сè повеќе се зборува за синдромот на хроничен замор.