Насловот „Отровно растение на 2023“ му припадна на магдоносот, популарниот зачин за кој најверојатно не се знае дека крие мрачна тајна. Титулата на магдоносот му ја додели германската ботаничка градина Вандсбек од областа Хамбург, која веќе 19 години го избира отровното растение на годината за да предупреди за овој непознат факт за растенијата со кои секојдневно се среќаваме.
Така, компирот е прогласен за отровно растение во 2022 година, па ова е втора година по ред како растение кое често го користиме во исхраната ја добива оваа титула. Но, не грижете се, шансите да добиете труење со магдонос се речиси нула.
Магдоносот е многу здрав, богат е со витамин Ц, витамин К и железо и не мора да се откажувате од овие благодети што ги нуди магдоносот. Имено, листовите од магдонос се сосема безопасни и можете да продолжите да уживате во него и да продолжите да ставате магдонос како зачин во сите видови јадења.
Дали магдоносот е отровен?
Па зошто магдоносот ја доби оваа ужасна титула, се прашувате? Поради цвеќињата. Магдоносот (Petroselinum crispum) е двегодишно тревесто растение од фамилијата на острици. Во втората година стеблото расте до 70 см и се развиваат цветови собрани во соцвети на врвот на стеблото. Чашката на секој цвет крие семе, а од семките се добива отровното масло од магдонос, кое содржи високи концентрации на токсините апиол и миристицин.
Апиолот и миристицинот се наоѓаат во сите делови на растението магдонос и всушност се одговорни за препознатливата арома и вкус на магдоносот. Сепак, нивната концентрација во листовите е околу десет илјади пати помала отколку во семињата.
Апиол делува на мазните мускули на мочниот меур, цревата и матката. Поради оваа причина, низ историјата, маслото од магдонос се користело за абортус, но бидејќи е тешко да се дозираат природни препарати, маслото од магдонос ги чинело животите на многу жени. Неодамнешните студии открија дека апиолата е канцерогена, но само во огромни количини, па затоа консумирањето на листовите е сепак повеќе здраво отколку штетно за организмот.
Сепак, дури и листовите од магдонос не треба да се јадат откако растението ќе процвета бидејќи, дури и по избледувањето на цвеќето, содржината на апиол во листовите и стеблата останува покачена. Значи, ако почувствувате грчеви или други симптоми на труење по конзумирање на листови од магдонос за кои не знаете од каде потекнуваат или откако случајно сте јаделе семки од магдонос – веднаш побарајте лекарска помош.