Кога трчате, секој чекор што го правите е под сила која е речиси четири пати поголема од вашата телесна тежина. Иако сите ние сме анатомски родени да трчаме и еволутивно приспособени да ловиме дивеч, нашите предци не трчале на бетон, а просечниот ловец веројатно тежел помалку од типичниот човек денес.
Така, Гардијан го поставува прашањето – ако почнувате да трчате или го правите тоа со децении, дали сте подготвени за крцкање на колената и други проблеми во староста?
– Многу истражувања покажуваат дека има помалку случаи на остеоартритис на коленото кај тркачите отколку кај луѓето кои седат. Исто така, постојат студии кои покажуваат дека тркачите пријавуваат многу помалку болка во колената од оние што не трчаат, а оваа рекреација е исто така поврзана со намалена попреченост во подоцнежниот живот. Сè на сè, пораката на истражувањето е дека трчањето е добра работа – вели тренерот Џозеф Лајтфут.
Остеоартритисот, најчеста форма на артритис, е поврзан со абење и кинење на коленото со текот на времето. Тоа е болест на целиот зглоб, кој вклучува коски, ‘рскавица, лигаменти, маснотии и ткиво. И за целиот систем на колена, трчањето делува како заштита, а не како опасност.
Една неодамнешна мета-анализа покажа дека промените во ‘рскавицата во зглобот на коленото после трчање се привремени, а некои истражувачи сугерираат дека трчањето всушност може да доведе до подобро целокупно здравје на коленото. Други студии сугерираат дека тркачите имаат помала веројатност да развијат остеоартритис и имаат помала стапка на замена на колкот, главно поради понискиот БМИ.
Се разбира, ова не ги прави вашите драгоцени колена непобедливи: повредите на колената сè уште се еден од најчестите проблеми за тркачите.
„Очигледно има разни други фактори кои треба да се земат предвид“, вели Лајтфут.
– Телесната тежина, техниката на трчање, обувките… сето тоа влегува во игра, но најголемата грешка што повеќето ја прават е тоа што прават премногу прерано. Ако не сте во форма, почнете со одење, потоа брзо одење, па повремено џогирање и одење, па дури потоа подолги периоди на стабилно трчање. Бидете трпеливи.
Со трчање, можете исто така да го намалите ризикот од развој на проблеми предизвикани од нерамнотежа на други места во телото, на пример во колковите.
Работите стануваат контроверзни кога станува збор за патиките за трчање. Студиите сугерираат дека чевлите за трчање со висока амортизација малку го намалуваат ризикот од повреда, а некои истражувања сугерираат дека тие повеќе болат отколку што помагаат. Со олеснување на притисокот врз вашите стапала, според теоријата, тие всушност ве тераат да трчате со лошо држење на телото – на пример, со спуштање на вашите потпетици наместо прсти што апсорбираат удари – што значи дека, спротивно на некоја логика, тенките чевли всушност можат да помогнат. Општо земено, модерните чевли за трчање ни овозможуваат да трчаме во „поудобен“ стил за кој не сме еволутивно добро прилагодени.
А што е со промената на површината на која трчате? Иако постојат неколку студии за трчање на една површина, трчањето на трева сигурно ја намалува силата што ја ставате на колената.
Исто така, вреди да се запамети дека трчањето низ зеленилото може да го подобри вашето расположение, да ве заштити од загадување, па дури и да го намали крвниот притисок. На крајот на краиштата, не е сè до вашите колена.