Хипертензијата е состојба на висок крвен притисок и обично е без никакви симптоми. Едно лице може да има хипертензија со години без да знае за оваа болест. За навреме да се открие притисокот треба често да се мери одреден временски период, а хипертензија е кога вредностите на манометарот се повеќе од 140/90 mmHg при мирување.
Високиот крвен притисок се контролира со земање препишани лекови, правилна исхрана и менување на навиките на живот.
Како да се открие хипертензија?
Хипертензијата може да се открие со редовно мерење на крвниот притисок. Кога се мери крвниот притисок, на мониторот за крвен притисок се прикажуваат два броја. Горенаведениот број го покажува систолниот крвен притисок кој го мери притисокот на ѕидовите на крвните садови за време на отчукувањата на срцето. Понискиот број е дијастолниот крвен притисок, кој го мери притисокот врз крвните садови во време кога срцето мирува или помеѓу отчукувањата. Нормален крвен притисок е 120/80 mmHg, блага хипертензија е притисок 130-139 и дијастолен помеѓу 80-89 mmHg. Притисокот кој се смета за карактеристика на хипертензијата е 140 / 90 mmHg или повеќе.
Што предизвикува хипертензија?
Причината за високиот крвен притисок обично е непозната. Сепак, според Светската здравствена организација, повеќе од 50 проценти од случаите на хипертензија се предизвикани од неправилна исхрана. На второ место е неактивноста и на крајот дебелината.
Постојат два типа на хипертензија. Хипертензијата која не е предизвикана од друга состојба или болест се нарекува есенцијална хипертензија и таа е најчеста, додека хипертензијата предизвикана од состојба се нарекува секундарна хипертензија. Така, есенцијалната хипертензија може да биде предизвикана од дебелина, отпорност на инсулин, прекумерно внесување сол, седентарен живот или пушење. Секундарната хипертензија се јавува поради компликации на одредена здравствена состојба што ја има човекот. Подеднакво, хипертензијата е почеста кај луѓето постари од 65 години и кај оние кои редовно консумираат алкохол или цигари.
Симптоми на хипертензија
Хипертензијата се нарекува и тивок убиец бидејќи болеста е асимптоматска и често се открива случајно при систематски преглед. Доколку не се препознае на време, хипертензијата може да предизвика оштетување на срцето, крвните садови или органите. Може да се појави и срцев удар или мозочен удар.
Затоа е важно редовно да се мери крвниот притисок и да се следат промените. Во ретки случаи, хипертензијата може да се препознае по овие знаци:
– потење
– анксиозност
– црвенило или бледило во лицето
– проблеми со спиењето
– отежнато дишење
– главоболка
– замор
– крварење од носот
Хипертензија во бременоста
Хипертензија може да се појави и за време на бременоста, а постојат неколку видови хипертензија. Високиот крвен притисок може да предизвика компликации кај 10 проценти од бременостите. При редовни контроли потребно е да се измери крвниот притисок и да се држи под контрола. Во некои случаи, лековите кои може да се земаат за време на бременоста може да помогнат, како и прошетки и намален внес на сол. Важно е да се третира високиот крвен притисок во бременоста за да се избегнат компликации и за мајката и за бебето.
Кај тешка хронична хипертензија (состојба кога притисокот е покачен од пред бременоста или пред 20-та недела), ќе треба да направите итен третман и потоа да одлучите за процедурите. Ако состојбата се влоши, може да се препорача прекин на бременоста.
Како се лекува хипертензијата?
Високиот крвен притисок може да се намали со промена на навиките на животниот стил. Пред се, важно е да се намали внесот на сол и алкохол и да се внимава на исхраната. Покрај тоа, исклучително е важно да се одржува нормална телесна тежина и да се вклучите во физичка активност најмалку три пати неделно. Тоа може да биде одење, трчање, пливање, возење велосипед или вежбање. Друг начин да го држите крвниот притисок под контрола е редовно да го посетувате вашиот лекар и, доколку е потребно, да земате лекови кои ќе ви го намалат крвниот притисок.
Заклучок
Хипертензијата е состојба на висок крвен притисок, односно состојба кога притисокот е повеќе од 140/90 mmHg при мирување. Најчесто се открива случајно на лекарски преглед, а важно е да се држи под контрола и редовно да се мери крвниот притисок и да се промени начинот на живот и да се земаат препишаните лекови за да се избегне опасност за органите.