Постојат ли луѓе кои се „премногу друштвени“? За тоа е одговорен овој ген

popara15 мај, 20251min00
denis-agati--5Vl9oimYlU-unsplash.format-webp.width-900

За разлика од аутизмот, луѓето со WS се екстремно социјални, зборливи, сочувствителни и склони да се гушкаат и да се спријателуваат со потполни странци. Но, оваа отвореност има и цена – тие имаат потешкотии да одржуваат долгорочни пријателства, склони се кон осаменост и се подложни на експлоатација бидејќи не ја препознаваат опасноста.

Замислете да чувствувате љубов и топлина кон секоја личност што ќе ја сретнете. Тоа е секојдневие на луѓето со Вилијамс синдром (WS) – ретко генетско нарушување кое погодува приближно 1 од 7.500 луѓе.

Друштвеност, емпатија и отвореност

За разлика од аутизмот, луѓето со WS се екстремно социјални, зборливи, сочувствителни и склони да се гушкаат и да се спријателуваат со потполни странци. Но, оваа отвореност има и цена – тие имаат потешкотии да одржуваат долгорочни пријателства, склони се кон осаменост и се подложни на експлоатација бидејќи не ја препознаваат опасноста.

WS е предизвикан од бришење на дел од ДНК на хромозомот 7 – ова вклучува 25-27 гени. Недостатокот на еден од нив, ELN, предизвикува проблеми со еластичноста на ткивото и крвните садови, додека другиот, BAZ1B, влијае на развојот на лицето и на адреналинскиот одговор на стравот. Луѓето со WS често имаат уникатни лица (мал нос, широка уста, мала брада) и намален страв од непознатото.

Научниците го истражуваат генот GTF2I, кој е поврзан со дружељубивоста. Глувците и кучињата со помала функција на овој ген покажуваат поголема пријателство. Луѓето со вишок на овој ген развиваат форма на аутизам со социјална фобија. Исто така, луѓето со WS имаат повеќе од хормонот окситоцин и неговите рецептори, што може да ги направи потопли и поотворени, пишува BBC.

Научникот Боаз Барак откри дека глувците без GTF2I имаат помалку миелин – заштитната обвивка на невроните – што може да го попречи преносот на сигналот помеѓу деловите од мозокот кои го контролираат стравот и донесувањето одлуки. Неговиот тим го тестира антиалергискиот лек клемастин како можен третман за подобрување на миелинизацијата кај луѓето со WS.

Невроните создаваат повеќе синапси

Друг научник, Алисон Муотри, заклучи дека невроните кај луѓето со WS формираат повеќе синапси, што може да значи дека нивниот мозок реагира посилно на новите лица – со ослободување на допамин и чувство на задоволство. Спротивно на тоа, кај децата со аутизам, невроните имаат помалку врски.

Како заклучок, WS покажува колку е деликатна рамнотежата помеѓу довербата и претпазливоста. Генот GTF2I веројатно игра клучна улога во тоа колку сме социјални – ниту премногу, ниту премалку.