За прв пат, истражувачите (тајно) набљудувале мајмуни и виделе како јадат овошје со алкохол. Што вели тоа за мајмуните, а што за луѓето? Дали забавите започнале на крошните на дрвјата?
Кога плодовите на африканското лебно дрво, кое може да тежи до 30 килограми, ќе созреат и ќе паднат на земја, забавата може да започне. Повеќето ферментирани плодови на дрвото Окваба (Treculia africana) содржат алкохол, а шимпанзата изгледа особено ги привлекуваат овие плодови, пишува Дојче веле.
Истражувачите снимиле како шимпанзата во дивината за прв пат заедно јадат алкохолно овошје. Инаку не делат храна. Тим од Универзитетот во Ексетер го забележал ова однесување во повеќе наврати во националниот парк Кантањез, во Гвинеја-Бисао, Западна Африка.
Повеќето од тестираните плодови на земја – 24 од 28 – имале содржина на алкохол до 0,61 отсто. Сепак, останува нејасно дали толку мала концентрација на алкохол предизвикува интоксикација кај шимпанзата.
Користејќи стапици со камера, тимот снимил вкупно 70 случаи во кои шимпанзата (Pan troglodytes) речиси секогаш јаделе овошје со алкохол.
На „забавите“ учествуваа шимпанза од двата пола и различни возрасни групи.
„Нашите податоци ги даваат првите докази дека мајмуните делат храна богата со алкохол меѓу себе“, пишува тимот во научното списание Current Biology.
Употребата на алкохол меѓу животните не е невообичаена.
Долго време се веруваше дека дивите животни ретко и случајно внесуваат етанол, како што технички се нарекува алкохолот. Меѓутоа, во 2024 година, во списанието Trends in Ecology & Evolution беше објавена студија која покажува дека не е невообичаено дивите мајмуни, птици и инсекти да дојдат во контакт со алкохол во природата.
И двете студии го вклучија бихејвиоралниот еколог Кимберли Хокингс од Универзитетот во Ексетер. „Присуството на алкохол во природата е многу почеста отколку што претходно претпоставувавме“, вели Хокингс. Бидејќи етанолот, како што објаснува, може да се најде во речиси секој екосистем.
Тимот од Ексетер не понуди објаснување зошто ферментираните плодови се делат или дали шимпанзата свесно го барале алкохолот.
Коавторот на првата студија, Метју Кариган од Колеџот во Централна Флорида, ги изразува своите сомнежи: „Не е мудро да се биде пијан кога се качуваш на дрвја или кога треба да внимаваш на предатори ноќе“, вели Кариган.
Сепак, набљудувањата ја поддржуваат идејата дека заедничкото уживање во храната што содржи алкохол може да биде широко распространето и можеби играло улога во човечките заедници уште од античко време, според една нова студија.
„Знаеме дека пиењето алкохол кај луѓето предизвикува ослободување на допамин и ендорфин, кои предизвикуваат чувство на среќа и релаксација“, објаснува водечкиот автор на студијата, Боуланд. „Ние исто така знаеме дека пиењето алкохол заедно – преку обичаи и прослави – помага во зајакнувањето на социјалните врски“.
Затоа, се поставува прашањето дали истото важи и за шимпанзата. Ако е така, тогаш би можеле да кажеме дека набљудуваме древна верзија на празнувањето, заклучува екологистот.