Прележавте Ковид-19 а дали треба да се вакцинирате – Еве што велат експертите!

Почетокот на вакцинацијата против ковид 19 носи многу нови прашања и грижи, особено за луѓето кои веќе биле заразени со вирусот корона

Велика Британија и Соединетите Држави се првите земји што започнаа програма за имунизација против ковид 19. Програмата за вакцинација започна да се спроведува најпрво на високо ризични здравствени работници и на најранливата популација, но прашањето беше, дали треба и тие да се вакцинираат? “Според Советодавниот комитет за имунизација на САД, луѓето кои веќе имале инфекција со ковид 19 не треба да бидат исклучени од процесот на вакцинација. Имено, податоците од клиничките испитувања покажуваат дека вакцинацијата е „безбедна и веројатно ефикасна“ кај луѓе кои претходно биле заразени со ковиден 19, без оглед дали имале симптоми или не.

Зарем луѓето кои имаат ковид 19 немаат имунитет?

-Да имаат. Понекогаш. Проблемот е во тоа што нивото на имунитет (кое е одредено од нивото на антитела) многу се разликува од луѓето кои биле претходно заразени. Повисоки нивоа на неутрализирачки антитела овозможуваат подобра заштита од нова инфекција. Потешките симптоми на инфекција често доведуваат до поголемо ниво на неутрализирачки антитела, додека помалку сериозните симптоми можат да доведат до пониски или едвај мерливи неутрализирачки антитела, објаснува д-р Стивен Расел, извршен директор и ко-основач на Центарот за животни на Иманис. Со други зборови, ако сте имале многу лесна инфекција со ковид 19, вашиот имунолошки систем можеби нема произведено доволно антитела. И, истото може да важи и за оние кои доживеале потешка форма на болеста. Студија објавена во мај 2020 година во списанието Frontiers in Immunology покажа дека инфекцијата со ковид 19 е толку сериозна кај хоспитализирани пациенти што имунолошкиот одговор е исцрпен и имунолошката меморија на вирусот не е соодветно формирана.

„Лицата кои го поминале ковид 19 сигурно се заштитени од 9 до 15 месеци“

На прашањето дали треба да се вакцинираат лица кои веќе имале козид 19, вирусологот и микробиологот од Специјалистичкиот ветеринарен институт во Краjeево, професорот д-р Миланко Шеклер, за телевизијата Н1 изјави дека се подигнуваат некои сомневања за ова прашање и за оние кои справување со тоа – работата е многу едноставна, како што рече.

Едно од сценаријата – вакцина по шестмесечна инфекција
Лекарите во Соединетите држави сметаат дека се потребни повеќе докази за да се утврди ризикот од повторна инфекција кај претходно заразените лица, како и колку трае нивниот заштитен имунитет.

-Едно од можните сценарија е дека луѓето кои веќе биле заразени, вакцината ќе им биде дадена 6 месеци по нивното заболување. Но, прво ни требаат повеќе информации за стапката на опаѓање на имунитетот по инфекцијата – објаснува д-р Расел и додава дека заштитата и имунитетот како резултат на неутрализирачките антитела можат да ослабат и да исчезнат со текот на времето. Значително намалување на антителата, нагласува тој, се забележува дури и во првите неколку месеци по закрепнувањето од инфекција со ковид 19, што укажува на тоа дека вакцинацијата може да биде корисна, без оглед дали сте имале лесна или тешка форма на ковид 19.

Како влијае вакцината врз луѓето кои веќе имале ковид 19?
Досега, испитувањата за вакцини беа фокусирани на луѓе кои не се заразени со ковид 19, па сè уште е нејасно каков ефект ќе имаат вакцините врз оние кои биле заразени.

-Вакцината ковид 19 предизвикува имунолошки одговор на протеинот на шила – црвени проекции што личат на дршка од брокула, како што е прикажано на површината на секој вирус, што може да се „измери“ со барање на антитела кон кавид 19 по вакцинацијата – објаснува д-р Чарлс Бејли, медицински директор за превенција на инфекции на Провиденцијата Св. Јосиф во Калифорнија. Тој вели дека овие антитела треба да бидат заштитени во одреден временски период со спречување или намалување на симптомите на повторна инфекција.

За време на дискусиите – дали да се “обнови” вакцината за 6 или 12 месеци

-Кога се вакцинираат луѓе кои веќе имале ковид 19, нивниот имунитет ефективно се надополнува, што значи дека се, се надевам, подолго заштитени. Па дури и откако луѓето ќе бидат вакцинирани, можеби ќе им бидат потребни дополнителни, обновливи дози за зајакнување на имунитетот. Во тек се дискусии во врска со можната потреба на лица со висок ризик од инфекција, пред се здравствени работници, да ја обноват вакцината, односно да ја примаат на секои 6 или 12 месеци, но потребни се повеќе информации пред да добиеме јасна слика во врска со со ова прашање – вели д-р Расел.

Што ако имате ковид 19, кога треба да ја направите вакцината?
Советодавниот комитет за имунизација на САД препорачува во овој случај, вакцинацијата да се одложи сè додека лицето не се опорави од акутната болест (доколку има симптоми) и додека не заврши периодот на изолација. За повеќето луѓе, тоа е 10 дена по појавата на симптомите, под услов да нема треска најмалку 24 часа. Комитетот исто така забележува дека тековните докази сугерираат дека повторната инфекција со ковид 19 е невообичаена во 90 дена по првата инфекција, така што луѓето со акутна инфекција во претходните 90 дена можат да ја одложат вакцината до крајот на овој период доколку сакаат.

Дали е можно да се тестира колку трае имунитетот на ковид 19?

-Да, со повторено мерење на неутрализирачките антитела на пациентот. Ова можеме да го правиме на секои неколку месеци користејќи квантитативен тест за неутрализирање на антитела, како што се PRNT или IMMUNO-COV. Овие тестови мерат антитела кои го неутрализираат вирусот – оние што можат да го запрат задржувањето и ширењето на инфекцијата со САРС-КоВ-2 во организмот – и да го проценат нивото, силата и издржливоста на имунитетот на една личност до 19-та година, објаснува д-р Стивен Расел. Ваквото тестирање може да биде корисен начин за давање приоритет на поранливите луѓе, со најниско ниво на антитела.